Is een safari in Afrika veilig? Alles over veiligheid tijdens een safari.

En natuurlijk verschillen de omstandigheden per land, per park, per manier van reizen. Slaap je in een omheinde lodge of slaap je in een klein tentje in de bush? Rij je door een rivier of rij je over een asfaltweg? Het maakt nogal verschil.

Hou altijd rekening met onderstaande zaken.

Veiligheidsaspecten tijdens safari's – overzicht

1. Veilig op safari - Wildlife (dieren)

• Afstanden tot dieren respecteren – Kom niet te dichtbij. Als een dier laat merken dat het zich ongemakkelijk voelt, neem dan meer afstand. Als het dier gewend is aan je, kun je meestal weer iets dichterbij komen.
• Niet uitstappen tijdens game drives zonder toestemming – Als je veilig kunt uitstappen (en op heel veel plaatsen is dat niet toegestaan) dan zal de gids dat aangeven. Als je zelf rijdt, hou je dan aan de parkregels en stap alleen uit waar dat is toegestaan. Maar wees altijd alert! Een picknickplaats betekent niet dat er geen dieren komen.
• Geen eten of geurige producten open laten liggen in tenten – Dieren worden vaak aangetrokken door etensluchten, snoep of iets dat sterk ruikt. Ze gaan dan op onderzoek uit en kunnen ze de tent openmaken met hun tanden of klauwen.
• Kinderen extra begeleiden (geen rennende of schreeuwende kinderen in bush) – Iets wat veel geluid maakt, en daar zijn kinderen heel goed in, trekt de aandacht. Rennende kinderen kunnen roofdieren activeren om te jagen – hoe klein ze ook zijn. Dus zorg ervoor dat kinderen in de bush rustig zijn.
• Wees alert – Ook bij de lodge of camp lopen er wilde dieren rond. Wellicht zijn ze bang en rennen ze je omver terwijl ze vluchten. Soms voelen ze zich bedreigd en kunnen ze aanvallen. Luister dus altijd naar de instructies en volg die op.

Als je je aan de instructies houdt en de dieren met respect benadert, is een ontmoeting met wild vooral een onvergetelijke ervaring – geen gevaarlijke.

2. Veilig op safari - Criminaliteit & menselijk contact

• Vergelijking met Europese bestemmingen – De Global Peace Index beoordeelt landen wereldwijd op algemene veiligheid en stabiliteit, op een schaal van 1 (zeer veilig) tot 5 (minst veilig). Nederland scoort een 2 – net als Botswana en Namibië. Frankrijk staat op niveau 3, net als landen als Zambia, Malawi, Tanzania, Rwanda, Oeganda, Zimbabwe en Zuid-Afrika. Turkije en Kenia bevinden zich in niveau 4. Deze scores geven aan dat veel safari-bestemmingen net zo veilig (of veiliger) zijn dan populaire Europese landen. In sommige landen gelden wetten, denk aan LHBTQIA+ wetgeving, die verschillen van wat we in Europa gewend zijn. Tijdens safari’s speelt dit nauwelijks een rol. Uiteraard verschilt de veiligheid per regio, maar in nationale parken – waar safari’s plaatsvinden – is het doorgaans zeer veilig.
• Veiligheid rondom grote steden (bijv. Johannesburg, Nairobi) - Vermijd nachtreizen en/of alleen reizen. Met name in en rond enkele grote steden is de criminaliteit, net als in Europa, groter dan elders. Als je eenmaal in een nationaal park bent, is er doorgaans geen gevaar. De afstanden tot de steden of dorpen is te groot waardoor er geen andere mensen zijn dan lodge personeel, rangers en andere gasten. Tevens is het in de parken te gevaarlijk om er langdurig te voet doorheen te gaan. En waarom zouden ze je iets aandoen? Meestal ben jij al een belangrijke inkomstenbron voor heel veel mensen in de buurt.
• Bagage en waardevolle spullen niet onbeheerd achterlaten (bij lodges of in auto’s) – Neem zo min mogelijk kostbare spullen mee en wat je bij je hebt bewaar dat dan in een kluis of neem het mee waar mogelijk. Maar laat het nooit (zichtbaar) ergens achter. Dat is net als hier vragen om problemen.
• Vermijd onbekende personen die privétochten of transfers aanbieden buiten de officiële gidsen of chauffeurs om – In diverse landen is het mogelijk om op elke hoek van de straat een safari boeken of een boottocht of … Check of ze betrouwbaar zijn. Of ze hun papieren en verzekeringen hebben, enzovoort. Je wilt geen wandelsafari doen met iemand zonder opleiding en ervaring.

Met een goed georganiseerde reis en betrouwbare partners hoef je je over veiligheid in en rond safari’s geen zorgen te maken.

3. Veilig op safari - Wegen & transport

• Staat van binnenlandse wegen (vooral bij selfdrive) – De wegen zijn vaak onverhard, modderig, hebben een onduidelijke bewegwijzering en onverlicht. Sommige kuilen zijn zo diep dat een auto erin zou kunnen verdwijnen. Soms rij je in een (vrijwel) droge rivierbedding. In enkele minuten kan dit een kolkende rivier zijn. Ook zijn er plekken met zeer mul zand. Als je daar stopt zak je tot aan je assen weg in het zand. En dan moet je gaan graven… met mogelijk een leeuw als toeschouwer.

• Rij bij voorkeur niet in het donker – Zie ook hierboven. Er is mogelijk geen verlichting, er zijn dieren of verlaten auto’s, rotsblokken, boomstammen op de weg. En er is een risico op overvallen.
• Kwaliteit van huurvoertuigen controleren (reserveband, tools, verzekering) – Huur alleen een auto bij betrouwbare bedrijven. Deze zijn vaak te herkennen door diensten als instructies geven, verzekering aanbieden en pechhulp hebben.
• Correct gebruik van 4x4-functies – Zorg ervoor dat je rijinstructies ontvangt over het gebruik van de auto (met name bij offroad-rijden), het opzetten van de tent, keukengerei, etc.

Een goede voorbereiding en het kiezen van betrouwbare vervoerders maken ook de reis over onverharde wegen veilig en plezierig.

4. Veilig op safari - Luchtvaart & transfers

• Binnenlandse vluchten en veiligheidsprocedures – Bij dit soort vluchten waarbij er maar een paar personen aan boord zijn, zijn de gewichtslimieten anders (meestal minder), wordt er op een andere manier gecontroleerd voor het instappen – en soms zelfs helemaal niet. Ook het opstijgen en het landen is anders. Vaak is het niets meer dan een stuk grasveld en jagen ze eerst de wilde dieren weg voordat de landing ingezet wordt. Dit betekent níet dat deze maatschappijen onveilig zijn. Ze opereren volledig legaal binnen dat land en worden lokaal gecontroleerd door de luchtvaartautoriteit. Dagelijks maken duizenden reizigers gebruik van deze vluchten via vrijwel alle safari-organisaties en lodges. Dit verloopt al jaren vrijwel zonder problemen. Ook lokale mensen zoals personeel van de lodge vliegen dagelijks met de lokale maatschappijen.
• Ook transfers zijn anders dan wat we hier gewend zijn. Het verkeer in Afrika is soms best wel hectisch vergeleken met hier. Maar dit is normaal en de chauffeurs weten prima hoe ze hier mee om moeten gaan. Maar ook hier is het weer van belang om met betrouwbare maatschappijen in zee te gaan.

Lokale vluchten en transfers zijn in de safariwereld dagelijkse kost en verlopen vrijwel altijd zonder problemen.

5. Veilig op safari - Ziekte & gezondheid

• Muggenwering (malaria, dengue) – In veel Afrikaanse landen is er kans op Malaria. Dus zorg ervoor dat je in de avonden middelen als DEET gebruikt, lange mouwen en broeken draagt. In de meeste lodges zijn er klamboes en ook middelen zoals DEET en anti-jeukproducten.
• Drinkwaterhygiëne (geen kraanwater in veel gebieden) – Niet elk water kun je zomaar drinken zonder gevolgen. Twijfel je over drinkwater? Vraag het na bij het personeel of kies voor flessenwater. Vermijd ijsblokjes tenzij je zeker weet dat ze van veilig water zijn gemaakt.
• Diarree & voedselhygiëne – Zelf hebben we hier vrijwel nooit problemen mee. De hygiëne in de keukens is gewoon goed. Maar er kan altijd iets gebeuren. Het is natuurlijk vaak warm en eten staat soms wat langer te wachten op de gasten. Neem voor de zekerheid altijd een middel mee tegen diarree.
• Medische voorzieningen: bereikbaarheid van klinieken/ziekenhuizen bij noodgevallen – Het kan zo zijn dat het dichtstbijzijnde ziekenhuis uren tot soms wel een dag rijden is. In zo’n geval zijn de flying doctors in noodsituaties een uitkomst. Als je dit belangrijk vindt, sluit dan voor enkele tientjes een verzekering af bij de flying doctors. We hebben het zelf nog nooit nodig gehad, maar je weet het nooit.
• Evacuatieverzekering & luchttransportmogelijkheden bij letsel – Check ook je verzekering. Wellicht zijn de lokale medische kosten heel laag maar in een speciaal vliegtuig terugvliegen is zeer kostbaar. Ook worden medische kosten vaak maar vergoed tot wat in Nederland gebruikelijk is. In privéklinieken zijn de prijzen hoger.

Door basismaatregelen te nemen, ben je goed beschermd tegen gezondheidsrisico’s tijdens je safari.

6. Veilig op safari - Communicatie & bereikbaarheid

• Slecht mobiel bereik in veel gebieden – In sommige gebieden is er geen internet in lodges of kampen. Ben je op een selfdrive in echt verlaten gebieden, dan is een satelliettelefoon belangrijk bij noodgevallen. Je kunt offline kaarten downloaden of een GPS-tracker huren. Zorg dat je deze vooraf regelt.

Hoewel bereik soms beperkt is, zijn er altijd oplossingen beschikbaar om in noodgevallen contact te kunnen maken.

7. Veilig op safari - Weer & seizoensinvloeden

• Hevige regenval (wegen onbegaanbaar) – De regenval in Afrika kan heel hevig zijn waardoor rivieren kunnen overstromen of ineens van een stroompje veranderen in een kolkende rivier. Of als het water uit de Delta komt dan neemt de hoeveelheid snel toe. Dus als je zelf rijdt, hou dan het weerbericht in de gaten en praat met gidsen en anderen die je tegenkomt over de toestand van de wegen.
• Hitte & uitdroging (voldoende drinken, zonbescherming) – Afrika staat natuurlijk bekend om zijn hitte. En dan heb je zó een zonnesteek te pakken of droog je uit. Dus smeer je in, drink voldoende water (en af en toe een lekker drankje), draag een hoed of pet en blijf in de schaduw waar mogelijk.
• Koele nachten – Koel, het kan gewoon vriezen in Afrika. We hebben zelfs onze ramen moeten krabben. Maar temperaturen onder de 5 graden zijn in zuidelijk Afrika ook geen uitzondering en als je in een (luxe of eenvoudige) tent slaapt dan is het echt wel fris. Kruiken of elektrische dekens worden dan ook uitgedeeld. En wat te denken als je in de ochtend in een open auto op safari gaat? De rijwind maakt het nog veel frisser. Dus jassen aan, dekens om, lange broek aan en muts op.

Met actuele informatie en wat gezond verstand is het weer zelden een spelbreker tijdens je safari.

8. Veilig op safari - Psychologisch comfort

• Angst voor onvoorspelbaarheid of ‘wilderniservaring’ – Wat staat je te wachten? Het is er gevaarlijk – met wilde dieren, enge ziektes en criminaliteit – toch? Ik ben er nog nooit geweest, wat staat me te wachten? Is de medische zorg wel ok als me iets overkomt? Wat voor onbekende culturele gewoonten ga ik tegenkomen? Wat voor vreemd eten krijg ik voorgeschoteld? Maak je geen zorgen, we gaan al je vragen beantwoorden en het valt allemaal echt wel mee. En natuurlijk kun je lokale gerechten eten of meedoen met lokale tradities of … Maar dat hoeft echt niet. In vrijwel alle lodges is er een uitstekend bed, prima sanitair en fantastisch eten. Zoals gezegd, we beantwoorden je vragen en begeleiden je bij je reis door Afrika.

Het is normaal om spanning te voelen voor het onbekende – maar met de juiste begeleiding wordt je safari juist een bron van rust en verwondering.

Geniet van je safari!

Een safari is geen roekeloos avontuur, maar een veilige, zorgvuldig geplande reis naar de mooiste plekken van Afrika. Met de juiste begeleiding, gezond verstand en een goede voorbereiding is een safari niet alleen veilig, maar een van de meest indrukwekkende ervaringen die je kunt beleven, een onvergetelijke en zorgeloze ervaring.